Hoe gevaarlijk is een onweer?
Wat is een onweer?
Onweer is een bui die ontstaat in een cumulonimbus (wolk) die gepaard gaat met elektrische ontladingen (bliksem). Onweer komt overal voor op Aarde. In de poolstreken komt een onweer maar vrij zelden voor. Bij ons kan een onweer in elk seizoen voorkomen. Het onweersseizoen loopt hier vanaf april tot en met oktober. |
Soorten onweer
- Warmteonweer
Op warme/tropische dagen kunnen er tijdens de avond lokale warmteonweders ontstaan zonder dat het echt afkoelt. Een warmteonweer heeft een gemiddelde levensduur van een 15/30-tal minuten en zorgt zelden voor problemen.
Op warme/tropische dagen kunnen er tijdens de avond lokale warmteonweders ontstaan zonder dat het echt afkoelt. Een warmteonweer heeft een gemiddelde levensduur van een 15/30-tal minuten en zorgt zelden voor problemen.
- Eencellig onweer
Een eencellig onweer is een lokale bui die uitgroeit tot een onweersbui doordat het verschil van de temperatuur aan de grond en de lucht (500 hPa - 5 km) groot is. De gemiddelde levensduur van zo'n bui is 20-30 minuten. Ook dit type onweer zorgt zelden voor problemen.
Een eencellig onweer is een lokale bui die uitgroeit tot een onweersbui doordat het verschil van de temperatuur aan de grond en de lucht (500 hPa - 5 km) groot is. De gemiddelde levensduur van zo'n bui is 20-30 minuten. Ook dit type onweer zorgt zelden voor problemen.
- Meercellig onweer
Een meercellig onweer vormt zich vaak op een lijn (Squall Line). Een meercellig onweer kan langer dan een uur doorgaan omdat er zich nog meerdere cellen kunnen ontwikkelen. Dit type onweer kan voor de nodige problemen zorgen.
Een meercellig onweer vormt zich vaak op een lijn (Squall Line). Een meercellig onweer kan langer dan een uur doorgaan omdat er zich nog meerdere cellen kunnen ontwikkelen. Dit type onweer kan voor de nodige problemen zorgen.
- Buienlijn
Ook op een actieve buienlijn kan onweer opzitten. Dat zien we vaak bij de passage van een koufront. Op de radar zien we dan een rode lijn met hevige neerslag en onweer (Squall Line). Bij dit type onweer is er steeds gevaar voor veel neerslag op korte tijd, hagel en felle rukwinden. Soms zijn valwinden / windhozen niet onmogelijk. De levensduur bevat enkele uren.
Ook op een actieve buienlijn kan onweer opzitten. Dat zien we vaak bij de passage van een koufront. Op de radar zien we dan een rode lijn met hevige neerslag en onweer (Squall Line). Bij dit type onweer is er steeds gevaar voor veel neerslag op korte tijd, hagel en felle rukwinden. Soms zijn valwinden / windhozen niet onmogelijk. De levensduur bevat enkele uren.
- Supercell
Een supercell kan zich apart vormen, maar ook in een onweerslijn (Squall Line). Bij supercells is de kans op schade groter. Er kan heel veel regen vallen, grote hagelstenen (>5 cm) en hevige rukwinden met kans op valwinden/windhozen. Het nadeel aan dit type onweer is dat dit moeilijk te verwachten is. Een supercell kan uren actief zijn. |
- MCS (Mesoscale Convective System)
Een MCS een een grootschalig onweer die soms meer dan 100 km groot is en uren kan doorgaan, ook 's nachts. Er moet rekening gehouden worden met een hoge bliksemactiviteit, veel regen, rukwinden en hagel. Onder zo'n systeem kan het overdag echt duister (nacht) worden. |
Soorten bliksems
- IC (Intra-Cloud) => bliksem in de wolk
- CC (Cloud to Cloud) => bliksem van wolk naar wolk
- CG (Cloud to Ground) => bliksem van wolk naar grond
- GC (Ground to Cloud) => bliksem van grond naar wolk
- IC (Intra-Cloud) => bliksem in de wolk
- CC (Cloud to Cloud) => bliksem van wolk naar wolk
- CG (Cloud to Ground) => bliksem van wolk naar grond
- GC (Ground to Cloud) => bliksem van grond naar wolk
Bliksems hebben verschillende kleuren
Het wordt vaak opgemerkt dat bliksems niet altijd dezelfde kleuren hebben. Hieronder meer info.
- Blauwe bliksem in de wolk geeft aan dat er ijs en hagel in zit.
- Paarse/rode bliksem in de wolk duidt daarentegen op regen.
- Gele/oranje bliksem duidt op veel stof in de atmosfeer.
- Witte bliksem verschijnt bij lage relatieve vochtigheid en is vaak de oorzaak van bosbranden bij een inslag in het bos.
Het wordt vaak opgemerkt dat bliksems niet altijd dezelfde kleuren hebben. Hieronder meer info.
- Blauwe bliksem in de wolk geeft aan dat er ijs en hagel in zit.
- Paarse/rode bliksem in de wolk duidt daarentegen op regen.
- Gele/oranje bliksem duidt op veel stof in de atmosfeer.
- Witte bliksem verschijnt bij lage relatieve vochtigheid en is vaak de oorzaak van bosbranden bij een inslag in het bos.
De gevaren
Een onweer is nooit zonder gevaar. Het kan voor verraderlijke toestanden zorgen.
- Ontstaat soms vrij snel.
- Veel neerslag op korte tijd (down-/microburst => wateroverlast).
- Hagel.
- Felle rukwinden.
- Valwind/windhoos
Een onweer is nooit zonder gevaar. Het kan voor verraderlijke toestanden zorgen.
- Ontstaat soms vrij snel.
- Veel neerslag op korte tijd (down-/microburst => wateroverlast).
- Hagel.
- Felle rukwinden.
- Valwind/windhoos
Onweer zien aankomen
Een onweer zien we meestal aankomen. Daarvoor hebben we gelukkig ook weermodellen die dat al een beetje kunnen aantonen. Maar ook aan wolken kunnen we het onheil zien aankomen.
- Aan wolken: altocumuluswolken, undulatus (asperatus), cumulus mammatus, shelfcloud, ...
- Zwoel/plakkerig weer.
- Amper afkoeling tijdens de avond/nacht.
Een onweer zien we meestal aankomen. Daarvoor hebben we gelukkig ook weermodellen die dat al een beetje kunnen aantonen. Maar ook aan wolken kunnen we het onheil zien aankomen.
- Aan wolken: altocumuluswolken, undulatus (asperatus), cumulus mammatus, shelfcloud, ...
- Zwoel/plakkerig weer.
- Amper afkoeling tijdens de avond/nacht.
Tips
Het is altijd nuttig te weten wat u kunt doen bij een (aankomend) onweer.
- Check tijdig een radarbeeld - bliksemdetectie.
- Blijf uit de buurt van de ramen. Felle/nabije bliksems kunnen voor blindheid zorgen.
- Bel niet met een vaste telefoon.
- Neem NOOIT een bad/douche tijdens een onweer.
- Ga tijdens een onweer NOOIT onder een boom staan (zie filmpje).
- Gebruik NOOIT een paraplu tijdens een onweer.
- Doe niet aan watersport en/of vermijd grote wateren of openlucht zwembaden.
- Maak u in een open veld (geen beschutting) zo klein mogelijk, gebukt en voeten tegen elkaar.
- In open veld (met groep) gaat u verspreid over de vlakte zich zo klein mogelijk maken.
- (Voorzie bescherming voor uw bezittingen).
Het is altijd nuttig te weten wat u kunt doen bij een (aankomend) onweer.
- Check tijdig een radarbeeld - bliksemdetectie.
- Blijf uit de buurt van de ramen. Felle/nabije bliksems kunnen voor blindheid zorgen.
- Bel niet met een vaste telefoon.
- Neem NOOIT een bad/douche tijdens een onweer.
- Ga tijdens een onweer NOOIT onder een boom staan (zie filmpje).
- Gebruik NOOIT een paraplu tijdens een onweer.
- Doe niet aan watersport en/of vermijd grote wateren of openlucht zwembaden.
- Maak u in een open veld (geen beschutting) zo klein mogelijk, gebukt en voeten tegen elkaar.
- In open veld (met groep) gaat u verspreid over de vlakte zich zo klein mogelijk maken.
- (Voorzie bescherming voor uw bezittingen).
|
|
Afstand onweer meten
Afstand van een onweer meten is heel makkelijk. Na de bliksem beginnen we te tellen. Bij 1 seconde is het onweer ca. 340 meter ver. Bij 3 seconden is dat ongeveer 1 km. Hieronder kunt u de proef op de som nemen.
Afstand van een onweer meten is heel makkelijk. Na de bliksem beginnen we te tellen. Bij 1 seconde is het onweer ca. 340 meter ver. Bij 3 seconden is dat ongeveer 1 km. Hieronder kunt u de proef op de som nemen.
Wist u dat ...
- de temperatuur binnenin een bliksem kan oplopen tot 30.000°C (warmer dan de Zon)?
- de temperatuur tijdens een onweer met 10-15°C kan dalen op een half uur tijd?
- onweer tot ca. 25 km ver te horen is?
- de bliksem 's nachts tot 150-400 km km ver te zien is bij helder weer?
- de bliksem gemiddeld per jaar 1 keer per km² inslaat in België?
- de bliksem 10-15 km ver van de bui kan inslaan?
- er gemiddeld 30 tot 40 onweersdagen zijn in de Lage Landen?
- een onweer in de winter soms heviger kan zijn dan in de zomer?
- de kans op een blikseminslag in de winter groter is dan in de zomer?
- het recordaantal onweersdagen dateert uit 1916 met 322 onweersdagen in Bogor (Indonesië)?
- de meeste onweersdagen in een jaar voorkomen in Centraal-Afrika (meer dan 200)?
- er wereldwijd ongeveer 16 miljoen onweersbuien zijn per jaar?
- de kans om getroffen te worden door de bliksem 1 op 2 miljoen is?
- een man 7 keer werd getroffen door de bliksem en het telkens overleefde (Roy Sullivan)?
- de temperatuur binnenin een bliksem kan oplopen tot 30.000°C (warmer dan de Zon)?
- de temperatuur tijdens een onweer met 10-15°C kan dalen op een half uur tijd?
- onweer tot ca. 25 km ver te horen is?
- de bliksem 's nachts tot 150-400 km km ver te zien is bij helder weer?
- de bliksem gemiddeld per jaar 1 keer per km² inslaat in België?
- de bliksem 10-15 km ver van de bui kan inslaan?
- er gemiddeld 30 tot 40 onweersdagen zijn in de Lage Landen?
- een onweer in de winter soms heviger kan zijn dan in de zomer?
- de kans op een blikseminslag in de winter groter is dan in de zomer?
- het recordaantal onweersdagen dateert uit 1916 met 322 onweersdagen in Bogor (Indonesië)?
- de meeste onweersdagen in een jaar voorkomen in Centraal-Afrika (meer dan 200)?
- er wereldwijd ongeveer 16 miljoen onweersbuien zijn per jaar?
- de kans om getroffen te worden door de bliksem 1 op 2 miljoen is?
- een man 7 keer werd getroffen door de bliksem en het telkens overleefde (Roy Sullivan)?